گیمیفیکیشن در بازاریابی | تاثیر در افزایش فروش + ۶ نمونه موفق

شاید اگر از شما بپرسم از آخرین کمپین تبلیغاتی اسنپ چه چیزی یادتان می‌آید؛ خیلی پاسخ دقیقی نتوانید به من بدهید (حتی به عنوان یک مارکتر)؛‌ اما اگر از شما در مورد بازی اسنو کیو (SnappQ) سوال کنم؛ احتمالا چیزهایی یادتان بیاید. مجری و مسابقه لایو پرسش ۱۲ سوال؛ دریافت جایزه نقدی شبانه چطور؟ 

شاید در ابتدا فکر کنید این مسابقه تنها یک بازی است. البته که اینطور هم هست؛ اما بیشتر می‌توان آن را در ماهیت خود،‌ یک تکنیکی بازاریابی در نظر گرفت. تکنیکی که در دنیای این روزهای بازاریابی، از آن با نام “گیمیفیکیشن در بازاریابی” یاد می‌شود. 

در مقاله امروز از وبلاگ پارس ادوردز به توضیح این متد بازاریابی پرداخته و این گزینه‌ها را با هم بررسی می‌کنیم: 

• گیمیفیکیشن در بازاریابی چیست؟
• چگونه اجرا می‌شود؟
• چه مزایایی برای کسب‌وکارها دارد؟

همچنین در بخش پایانی این مقاله، ۶ نمونه از اجرای موفق گیمیفیکیشن مارکتینگ در برندهای ایرانی و خارجی را با هم بررسی می‌کنیم. پیشنهاد می‌کنم تا انتهای این مقاله همراه من باشید. 

تعریف گیمیفیکیشن در بازاریابی 

گیمیفیکیشن در بازاریابی به معنی استفاده از عناصری که در بازی‌ها استفاده می‌شوند (امتیاز، نشان، جایزه و …) برای جذب و ایجاد علاقه در مشتریان است. مارکترها از این متد به منظور اهداف مختلفی مثل افزایش فروش، ثبت‌نام در سایت، به اشتراک‌گذاری محتواهای کسب‌وکار و یا ایجاد آگاهی از برند خود استفاده می‌کنند. 

این استراتژی با تحریک حس تمایل به رقابت و به دست آوردن در مخاطبان،‌ جذابیت خاصی به کمپین‌های مارکتینگ می‌دهند که نتیجه آن افزایش تعامل و اعتماد مشتریان با کسب‌وکار است. 

در ماهیت اصلی خود، گیمیفیکیشن از اِلِمان‌های بازی گونه استفاده کرده و آن‌ها را با هداف مارکتینگی ترکیب می‌کند تا به نتیجه دلخواه برسد. 

با انجام این کار، مارکترها تعامل عادی مخاطبان با یک برند را به یک تجربه جذاب و لذت‌بخش تبدیل کرده و بستری را به وجود می‌آورند که در آن افراد در لایه‌های عمیق‌تر و به دفعات، با یک برند ارتباط می‌گیرند. 

به مثال اسنپ کیو برگردیم. 

درست است که در زمان راه‌اندازی این کمپین، اسنپ در بین مردم شناخته شده بود. اما استفاده از این استراتژی باعث افزایش قابل توجهی از آگاهی برند اسنپ در بین افراد شد. به گونه‌ای که اپلیکیشن این بازی تنها در کافه بازار به بیش از ۱ میلیون نصب رسید. 

عناصر اصلی گیمیفیکیشن مارکتینگ 

در گیمیفیکیشن، این گزینه‌ها عناصر اصلی هستند که داریم: 

• امتیاز: امتیازها تعیین‌کننده میزان پیشرفت یا دست‌آوردهای مخاطبان هستند. امتیاز گزینه‌ای است که کاربران با انجام فعالیت می‌توانند آن را به دست آورده و با استفاده از آن‌ها به جوایز خود برسند. 
• سطح (Level): سطح هر کاربر بیان‌کننده میزان پیشرفت آن در بازی است که هرچه کاربران به سطح‌های بالاتری برسند؛ جوایز و یا پیشنهادهای بهتر در انتظار آن‌ها است. 
• نشان‌ (Badge): نشان‌ها المان‌های گرافیکی هستند که کاربران با تکمیل کردن یک سری از چالش‌ها مثل ثبت‌نام در خبرنامه ایمیلی، لایک کردن یک پست اینستاگرام و یا حتی تکمیل چند خرید می‌توانند آن‌ها را دریافت کنند. 
• جدول امتیازات: جدول امتیازات، کاربران را با توجه به نحوه فعالیتی که داشته‌اند رتبه‌بندی کرده و حس رقابت را در بین آن‌ها پرورش می‌دهد. این مورد باعث ایجاد انگیزه در آن‌ها برای به دست آوردن جوایز بهتر و یا نمایش نام خود در جدول می‌شود. 
• چالش‌ها و سوالات: چالش‌ها و سوالات فعالیت‌هایی هستند که کاربران با پاسخ به آن‌ها و یا تکمیل کردنشان می‌تواننند امتیاز خود را افزایش داده و به جوایز بهتری دست پیدا کنند. استفاده خلاقانه از سوال و چالش، با اضافه کردن داستان به مسابقه باعث جذاب‌تر شدن آن می‌شود. 
• جایزه: جایزه مشوق اصلی است که باعث می‌شود افراد بازی را انجام دهند. گزینه‌های مختلفی از جوایز مثل کد تخفیف، ارسال رایگان و یا حتی جوایز نقدی را می‌توان در این بخش به عنوان پاداش انتخاب کرد. 

استفاده از این عناصر برای ساخت استراتژی گیمیفیکیشن نه تنها در تیک زدن اهداف مختلفی مثل ایجاد آگاهی از برند یا افزایش فروش موثر است؛ بلکه در بهبود تجربه کلی مخاطبان از تعامل با کسب‌وکار شما نیز تاثیر مثبت دارد. 

اما آیا واقعا گیمیفیکیشن در بازاریابی جواب می‌دهد؟ بیایید با هم بررسی کنیم. 

مزایای استفاده از گیمیفیکیشن در مارکتینگ

بازی جذاب و سرگرم‌کننده است. پس استفاده از آن در تلاش‌های مارکتینگ هم می‌تواند برای افراد جذاب باشد،‌ باعث شود تا نام برند شما را به خاطر بسپارند و در نتیجه آگاهی از برند شما در میان مخاطبان افزایش پیدا کند.

این به خاطر سپردن نام برند، باعث می‌شود تا افراد در مورد کسب‌وکار شما کنجکاو شوند. شاید صفحه اینستاگرام شما را فالو کنند یا این که یکی دو محصول یا خدمات شما را سفارش دهند. باور کنید؛ خیلی طول نمی‌کشد که ببینید مخاطبان عادی را به مشتریان برند خود تبدیل کرده‌اید و دلیل آن نیز استفاده هوشمندانه از گیمیفیکیشن در جذب آن‌ها بوده است.

با این وجود، چقدر می‌توان استفاده از این متد مارکتینگ را در جذب کاربران موثر دانست؟ 

خب؛ خیلی! با توجه به آمارهایی که در استفاده از گیمیفیکیشن در بازاریابی منتشر شده است: 

• استفاده از گیمیفیکیشن به مرکز چین فولکس واگن کمک کرده است تا یک پروژه جمع‌سپاری را وایرال کنند. نتیجه؟ به دست آمدن ۳۳ میلیون بازدید از پروژه و ارسال نزدیک به ۱۲۰ هزار ایده!
•  شرکت فورد با استفاده از این تکنیک در محتواهای خود توانست افزایش ۸ میلیون دلاری در فروش خود و آمار ۶۰۰% رشد در تعداد لایک‌های پست‌های اکانت فیسبوک خود را تجربه کند. 

با  این تفاسیر، می‌توان عنوان کرد که بازی و بازاریابی ترکیب برنده‌ای است که اگر به درستی اجرا شود؛‌ می‌تواند تاثیر بسیار مثبتی در عملکرد یک کسب‌وکار داشته باشد. 

اما اجازه دهید به سوال اول خود باز گردیم. 

استفاده از گیمیفیکیشن در مارکتینگ چه مزیت‌هایی دارد؟ 

• افزایش نرخ تبدیل: با افزایش تعامل کاربران برای به دست آوردن جوایز و انجام فعالیت‌های موردنظر، آمار نرخ تبدیل برای کسب‌وکار به شدت افزایش پیدا می‌کند. 
• افزایش اعتماد و آگاهی از برند: با افزایش فعالیت کاربران،‌ آگاهی از برند و اعتماد به آن به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. 
• تسهیل مسیر تبدیل مخاطبان: بازی‌ها در ماهیت خود جذاب هستند و ترکیب آن‌ها در تلاش‌های مارکتینگ، می‌تواند مسیر تبدیل را برای مخاطبان هموارتر کند. 

چرا باید از گیمیفیکیشن در بازاریابی استفاده کنیم؟

فکر می‌کنید چرا گیمیفیکیشن به این اندازه برای کاربران جذاب است؟

در اغلب موارد،‌ استفاده از گیمیفیکیشن در کسب‌وکارها برای مخاطبان آن کسب‌‍وکار سرگرم‌کننده است. و خب؛ کیست که دوست نداشته باشد سرگرم شود؟

با خودتان فکر کنید؛ مطمئن هستم که حداقل یکی دو بار با این دست از بازی‌ها مواجه شده باشید. و اگر مثل همه ما، حس کنجکاوی‌ تحریکتان کرده باشد؛ حتما روی آن کلیک کرده‌اید تا ببینید داستان از چه قرار است. واقعا سخت است که نخواهید این کار کنید. هرچه که باشد، بازی‌ها همیشه سرگرم‌کننده هستند.

 به آخرین باری که این عکس را دیدید فکر کنید: 

واقعا وسوسه انگیز است که وقتی اتصال اینترنت قطع شده است؛ بر روی آن کلیک کرده و از چند مانع پرید!

با توجه به گزارشی که از Demand Gen منتشر شده است؛‌ حدود ۹۳% از مارکترها از گیمیفیکیشن استقبال کرده‌اند. در مقابل،‌ تنها ۷۰% از آن‌ها عنوان کرده‌اند که محتوا عادی و بدون درگیر کردن مخاطب در لایه‌های عمیق، می‌تواند باعث جذب مشتریان شود. 

در ادامه توجه شما به یک سری از آمار دیگر در این مورد جلب می‌کنم:

• حدود ۸۱% از مارکترها عنوان کرده‌اند که محتواهای تعاملی مثل گیمیفیکیشن تاثیر بهتری در جلب توجه کاربران در مقابل محتواهای غیر تعاملی مثل متن یا عکس‌های ساده دارند.
• نزدیک به ۸۸% از مارکترها برنامه دارند تا بین ۱۰ تا ۳۰% از تلاش‌های مارکتینگ خود را معطوف به ساخت محتواهای تعاملی کنند. 
• نزدیک به ۷۰% از مارکترها معتقد هستند که محتواهای تعاملی می‌توانند در تبدیل بهتر مخاطبان موثر باشند. 

مهم است که بدانید؛ کاربران هم دوست دارند بازی کنند و هم از تجربه‌هایی که در آن‌ها تعامل داشته باشند استقبال می‌کنند. موردی که گیمیفیکیشن مارکتینگ هر دو آن‌ها را در خود دارد. گزینه‌ای که در روش‌های سنتی بازاریابی دیده نمی‌شود. 

با در نظر گرفتن تمامی این موارد، اجازه دهید در بخش بعدی این مقاله به سراغ ۶ نمونه از بهترین اجراهای گیمیفیکیشن در بازاریابی بپردازیم. 

۶ نمونه اجرای گیمیفیکیشن مارکتینگ

گیمیفیکیشن توانسته‌ است به خوبی در حوزه‌ها و کسب‌وکارهای مختلف اجرا شده و تعامل روزانه و عادی کاربران را به تجربه‌های سرگم‌کننده و جذاب تبدیل کند. این موارد، از جمله مهم‌ترین اجراهای گیمیفیکیشن در تلاش‌های بازاریابی هستند:

۱. استارباکس ریواردز (Starbucks Rewards)

استارباکس ریواردز یکی از بهترین نمونه‌های استفاده از گیمیفیکیشن در مارکتینگ است. اپلیکیشن موبایلی که در آن کاربران با هر خریدی که انجام می‌دهند؛ ستاره دریافت می‌کنند که از این ستاره‌ها می‌توان برای گرفتن جوایز مختلف استفاده کرد. به عنوان مثال با به دست آوردن ۱۵۰ ستاره، مشتریان می‌توانند یک نوشیدنی رایگان دریافت کنند. 

این برنامه به گونه‌ای طراحی شده است که کاربران می‌توانند از کمترین سطح (سبز) تا بالاترین سطح (طلایی) پیشرفت کرده و به جوایز بهتری دست پیدا کنند. 

استفاده از این رویکرد چند مرحله‌ای همراه با چالش‌های با زمان محدود برای انجام و امتیازهای اضافی، باعث می‌شود تا کاربران سرگرم شده و همچنین علاقه بیشتری برای خرید کردن از استارباکس داشته باشند. 

از نمونه‌های مشابه ایرانی می‌توان به فست فود باریزو اشاره کرد که در آن به ازای هر ۱۰ سفارشی که داشته باشید؛ می‌توانید یکی از آیتم‌های منو را به رایگان دریافت کنید.

۲. باشگاه دوندگی نایکی (Nike Run Club App)

باشگاه دوندگی نایکی یک اپلیکیشن موبایل است که دوندگی را به شکل یک تجربه بازی گونه تبدیل کرده است که در آن کاربران می‌توانند میزان دویدن خود را اندازه‌گیری کنند، اهداف مختلفی را ست کرده و با دیگر دوندگان و دوستان خود در سرتاسر جهان در ارتباط باشند. 

اپلیکیشن در ازای تکمیل چالش‌های مختلفی مثل دویدن مسافتی مشخص یا تکمیل کردن میزان مشخصی از دویدن در یک ماه،‌ نشان دست‌آورد به کاربران خود می‌دهد. 

جدا از این که این اپلیکیشن برای سلامت کاربران مفید بوده و به آن‌ها کمک می‌کنند تا فعال بماند؛ کامیونیتی از افراد ایجاد کرده که در آن اعتماد به یک برند شکل گرفته است. 

۳. دولینگو (Duolingo)

دولینگو؛ این جغد دوست داشتنی که با استفاده از بازی و چالش‌های مختلف، پروسه معمولا خشک یادگیری زبان را به یک تجربه تعاملی و لذت‌بخش تبدیل کرده است. 

در این اپ کاربران در ازای تکمیل چالش‌های مختلف، امتیاز (XP) به دست می‌آورند و اگر نتوانند به حد نصاب امتیازهای لازم برسند، نمی‌توانند مرحله بعدی یادگیری را آنلاک کنند. 

همچنین در این برنامه جدول امتیازاتی وجود دارد که رقابت کاربران با دیگر افراد هم رده خود از سرتاسر جهان را نشان می‌دهد که این مورد، حس رقابت در کاربران را تحریک کرده و به عنوان یکی از مهم‌ترین دلایل جذب شدن افراد به این اپ می‌باشد. 

۴. اپ Pizza Hero دومینو 

چندین سال قبل بود که دومینو یک اپلیکیشن طراحی کرد که در آن کاربران می‌توانستند پیتزای مورد علاقه خودشان را بسازند. انتخاب نوع سس، پنیر و یا تاپینگ پیتزا، گزینه‌های جذابی بودند که کاربران می‌توانتسند برای پیتزای خود انتخاب کنند. 

و قسمت فوق‌العاده ماجرا؟ اگر مشتریان می‌خواستند؛ می‌توانستند پیتزا ساخته خود را سفارش دهند و همان را تحویل بگیرند. 

جدا از قابلیت ساخت پیتزا، این اپ چالش‌های مختلف و جدول امتیازات نیز داشت که یک سفارش پیتزا ساده را به تجربه‌ای لذت بخش و سرگرم‌کننده تبدیل می‌کرد. 

اگر اشتباه نکنم؛ یکی از رستوران‌های تهران نیز همچنین رویکردی را برای جذب مشتریان خود اجرا کرده بود. با این تفاوت که به جای اپ، مشتریان بر روی میز دیجیتالی خود می‌توانستند پیتزا مورد علاقه‌شان را بسازند و تا زمان آماده شدن آن، با بازی‌های نمایشگر میز خود سرگرم شوند. 

۵. گردونه شانس اسنپ شاپ

یکی از ساده‌ترین اما همچنان جذاب اجراهای گیمیفیکیشن مارکتینگ در بین برندهای ایرانی، گردونه شانس اسنپ شاپ است. 

گزینه‌ای که در آن کاربران با لاگین کردن در اکانت اسنپ خود و چرخاندن گردونه، می‌توانند شانس خود را امتحان کرده و برنده جوایز مختلفی مثل تخفیف خرید از فروشگاه‌های مختلف شوند. 

این رویکرد، جذابیت خاصی برای کاربران داشته و حس امتحان کرده شانس را در آن‌ها تقویت می‌کند. جدا از این که تعامل کاربران با برند را افزایش داده و باعث افزایش فروش آن می‌شود. 

۶. کارت مشکی بلوبانک 

اما استفاده از گیمیفیکیشن در بازاریابی در بین برندهای ایرانی محدود به اسنپ و یا گردونه‌های شانس نمی‌شود. کارت مشکی بلوبانک یکی دیگر از نمونه این اجراها است. 

اگر از بلوبانک استفاده کرده باشید؛ احتمالا می‌دانید که کارت‌های اعتباری این بانک دیجیتال، در رنگ‌های مختلفی برای کاربران فرستاده می‌شود. کارت مشکی در این میان اما رنگی است که اکثر مشتریان این بانک ترجیح می‌دهد آن را داشته باشند. 

بلوبانک شرایط بازی‌گونه‌ای را برای به دست آوردن این کارت طراحی کرده است که در آن، شما به ازای معرفی اپلیکیشن به ۱۰ نفر از دوستان و آشنایان خود و نصب موفق اپ توسط آن‌ها، می‌توانید این کارت را دریافت کنید. 

این مورد، در کنار سرگرم‌کردن کردن مشتریان این برند و ایجاد تعامل بین آن‌ها و دیگر افراد،‌ این امکان را برای بلوبانک به وجود می‌آورد تا تعداد مشتریان خود را افزایش دهد. 

در لایه‌های عمیق‌تری با مشتریان خود ارتباط بگیرید!

وقتی که صحبت از موفقیت یک کسب‌وکار به میان می‌آید؛ رضایتمندی مشتریان بالاترین ارزش را دارد.

درست همانطور که محصول و یا خدمات شما می‌توانند برای مشتریان ارزشمند باشند؛ تجربه‌ای که آن‌ها از تعامل با برند شما دارند نیز مهم است و باور کنید؛ هر کسی از یک تجربه سرگرم‌کننده و لذت‌بخش استقبال می‌کند. 

گیمیفیکیشن مارکتینگ از گزینه‌های جذابی است که به شما کمک می‌کند تا به این هدف رسید و بتوانید در کنار سرگرم کردن مشتریان خود،‌ به اهداف مارکتینگی که دارید نیز دست پیدا کنید. 

امیدوارم از نکات عنوان شده در این مطلب استفاده کرده و بتوانید با استفاده از این استراتژی جذاب، تعداد مشتریان خود را افزایش دهید.